Eindhovensche Turnvereeniging (ETV)

Eindhovensche Turnvereeniging (ETV)

In 1912 stond een nieuwe vereniging klaar om het werk van de gymnastiekvereniging "Vlugheid en Kracht" en "Constantia"over te nemen.
Op 19 april 1912 was in de koffiekamer van Philips & Co. de Philips' Gymnastiek- en Turnvereeniging opgericht, als onderdeel van de op 1 april van dat jaar opgerichte Philips (personeels-) Vereeniging.

De contributie was vastgesteld op 10 cent per week. Een week later richtten de besturen van beide verenigingen zich tot het gemeentebestuur. Zij lieten weten, dat de nieuwe gymnastiekvereniging de toestellen zou overnemen van Vlugheid en Kracht, dat daarna zou ophouden te bestaan. Van Alphen zou directeur worden van de nieuwe vereniging. Tenslotte verzochten zij in de toekomst gebruik te mogen maken van de gymzaal van de gemeentelijke H.B.S., zoals dat eerder aan Vlugheid en Kracht was toegestaan geweest.

Vermoedelijk hebben de besturen er geen rekening mee gehouden, dat de raad hun verzoek wel eens zou kunnen afwijzen. Toch gebeurde dat. Door de zaal beschikbaar te stellen aan Vlugheid en Kracht had in principe elke Eindhovenaar van de gymzaal gebruik kunnen maken. Van de nieuwe Philips' vereniging zou echter niet iedereen lid kunnen worden. Daarom vond de raad het niet verantwoord positief op het verzoek te reageren.
Het gratis gebruik van de gymnastiekzaal was echter zo belangrijk, dat de gymnastiekvereniging al op 11 mei aan de raad liet weten, dat zij zich had losgemaakt van de Philips Vereeniging en dat voortaan iedereen lid zou kunnen werden.
Op 21 mei volgde een nieuwe brief waarin werd medegedeeld, dat de naam van de vereniging was veranderd in Eindhovensche Turnvereeniging. Tegelijk werd een ledenlijst overgelegd met de namen van 27 werknemers van Philips en 6 van de Staats Spoorwegen. Dit laatste zestal bestond uit oud-leden van Vlugheid en Kracht.

Het gemeentebestuur bleek echter niet te vermurwen. Het jonge E.T.V. zou voorlopig gebruik moeten maken van de zaal bij het café Van Bakel, later van die van de nutschool en vanaf 1913 van die van Spoorenberg, de eigenaar van Krasnapolsky op de Demer.
Intussen was nog in 1912 een damesafdeling opgericht. In 1913 sloten zowel de dames- als de herenafdeling zich aan bij het Nederlandsch Gymnastiekverbond.
Blijkbaar straalde de vereniging veel vertrouwen uit, want op 15 maart 1913 kon de voorzitter de leden mededelen, dat gymnastiekvereniging Constantia had besloten haar kassaldo van ƒ 22,-, enige medailles van vroegere wedstrijden en haar oude vaandel aan E.T.V. over te dragen. Plannen van het bestuur om dit laatste tot een vaandel voor E.T.V. te laten vermaken, lijken nooit te zijn uitgevoerd.

In april 1914 telde de vereniging 34 herenleden en 15 dames. Er werd toen hard gewerkt aan de organisatie van de jaarlijkse uitvoering van het Zuidergewest, die dat jaar voor de tweede maal in Eindhoven zou worden gegeven.
Door het uitbreken van de wereldoorlog zou de manifestatie echter pas in 1916 doorgang vinden.
Dat jaar was niet de Markt het strijdtoneel, maar het sportterrein van Philips in Strijp. De feestelijkheden duurden twee dagen. Op de eerste dag werden wedstrijden gehouden voor militairen en was er ook een demonstratie met Rode-Kruishonden, 's Avonds werd vrije oefeningen voor dames en personele wedstrijden zevenkamp voor heren en driekamp voor dames.
Om het "vrouwenturnen" nog eens extra te propageren waren een 25-tal dames uitgenodigd van Amstel's Gymnastiekvereeniging om een demonstratie te geven. Natuurlijk was er ook dit keer een muzikale omlijsting. Daarvoor zorgden harmonie Apollo's Lust uit Eindhoven, Phileutonia uit Gestel, de Philips' Harmonie, Uitspanning na Arbeid uit Valkenswaard en het strijkorkest van het Stedelijk Muziekcorps uit Den Bosch.

J. Spoorenberg
in: ’t Gruun Buukske 1986-58